Czy żółwie są jadalne? Jak wyglądają najbrzydsze stworzenia na świecie? Czy archipelag Galapagos kiedyś przestanie istnieć? Wasz odzew po relacjach i pierwszych tekstach z Ekwadoru przeszedł moje oczekiwania. Wiadomości z cyklu: „Dzięki tobie zamarzyłam o Galapagos” były dla mnie największą nagrodą. Dlatego, by zaostrzyć Wasz apetyt i zaspokoić ciekawość, podrzucam 7 faktów o Galapagos, które Was zaskoczą.
1. ZUPA Z ŻÓŁWIA, CZYLI CZY ŻÓŁWIE SĄ DO JEDZENIA?
Załogi statków, które dobijały do brzegów wysp Galapagos żółwie doceniały w sposób zupełnie odmienny, niż dzisiejsi naukowcy. Służyły one żeglarzom po prostu za pożywienie. W 1697 roku brytyjski korsarz Dampier w dziennikach pokładowych pisał, że „nie ma takiego kurczaka, którego jadłoby się od nich przyjemniej.” Inni brytyjscy żeglarze i marynarze amerykańscy zachwycali się bulionem z żółwi i rozczulali nad ich słodkim i tłustym mięsem. Sam Darwin chwalił zupę z młodych żółwi. Jednak gady będące wizytówką wysp Galapgos nie tylko karmiły przybyszy podczas ich pobytu na wyspach. Dokumenty mówią o rzeziach, podczas których załogi wybijały nawet po 400 okazów i zabierały je na pokład. Ze zwierząt pozyskiwano m.in. tłuszcz, którym przez wiele tygodni żywiły się ekipy na statkach.
2. CZY WYSPY GALAPAGOS PRZESTANĄ ISTNIEĆ?
Według prognoz geologów wulkaniczny archipelag Galapagos pewnego dnia zanurzy się pod taflą Pacyfiku. Dzisiejsze wyspy to po prostu najwyższe wierzchołki podwodnego łańcucha górskiego, znanego jako Grzbiet Carnegie. Oznacza to, że w wyniku procesów erupcyjnych, kiedyś archipelag przestanie istnieć… Jednak według naukowców mało prawdopodobne, by wraz z nimi zatonęła fauna i flora. Do tego czasu bowiem z oceanu wyłonią się nowe wierzchołki.
3. NIEPLANOWANE BADANIA DARWINA
Karol Darwin – słynny brytyjski przyrodnik, dotarł na wyspy Galapagos w 1835 roku i spędził tu zaledwie pięć tygodni. Tyle wystarczyło, by zainspirować go do stworzenia teorii ewolucji. Naukowiec przybijał do brzegu archipelagu jednak zupełnie w innym celu. Planował raczej skoncentrować się na badaniu powulkanicznych skał. Gdy zobaczył nieznaną mu dotąd faunę i florę, zdał sobie sprawę, że ma do czynienia z czymś unikatowym na skalę światową. Poza ptakami i zwierzętami lądowymi, takimi jak żółwie, czy iguany, Darwin sklasyfikował nowe gatunki ryb. Odkrył ich zaledwie 15, a wyłowione okazy przechowywał w beczkach po winie. Jednak nie tylko skały były jego konikiem. Od najmłodszych lat Darwin lubił chrząszcze i owady. Ich poszukiwaniem zajął się również na wyspach. Dacie wiarę, że z 1555 owadów na Galapagos, aż 735 to gatunki endemiczne?
4. NAJBRZYDSZE STWORZENIA NA ŚWIECIE SĄ NA GALAPAGOS?
Darwin stwierdził, że iguany „mają szczególnie głupi wygląd” i ochrzcił je najbardziej szkaradnymi stworzeniami na świecie. Jednocześnie słynny przyrodnik był nimi zafascynowany, a konkretnie ich umięjętnością nurkowania i zdobywania pożywienia w postaci alg. Iguany pływające w morzu to ewenement, ponieważ współcześnie żaden inny występujący przedstawiciel legwanowatych nie opanował tej sztuki w porównywalnym stopniu. Co ciekawe, wraz z jedzeniem pod wodą wodorostów, legwany morskie piją sporo wody. Nadmiaru soli pozbywają się dzięki gruczołowi solnemu, zlokalizowanemu między oczami. Co jakiś czas można zauważyć, że iguany parskają i „wypluwają” gluty – w rzeczywistości to nadmiar soli. Gdy pierwszy raz metr ode mnie zobaczyłam wygrzewające się na skałach brzydale, pryskające jakąś mazią, byłam przekonana, że mnie najzwyczajniej nie polubiły.
5. PIERWSZY CZŁOWIEK W GŁĘBINACH PACYFIKU
Pierwszym człowiekiem, który zanurkował w głębinach Pacyfiku u wybrzeży Galapagos był amerykański przyrodnik i odkrywca – William Beebe. Pod wodę zszedł w 1925 roku w prawie trzydziestokilogramowym miedzianym hełmie. Osiągnął głębokość 5 metrów i tak mu się spodobało, że tego dnia zanurkował w sumie pięć razy. Odkrywca obserując morskie gatunki zwierząt i roślin wprost nie umiał wyjść z podziwu. Gdyby zanurkował dziś z nowoczesną aparaturą i zobaczył podwodny świat, pewnie zszedłby na zawał.
6. ŻÓŁWIE Z GALAPAGOS UNIKATOWE NA SKALĘ ŚWIATOWĄ?
Tak! Pewne jest, że choć w innych zakątkach świata (np. na Seszelach) występują ogromne żółwie, to ekwadorskie giganty są gatunkami endemicznymi. W przeszłości na wyspach Galapagos żyło 14 gatunków żółwi słoniowych, dziś jest ich 10. Żółwie uznaje się za lokalnych inżynierów ekosystemu – rozgrzebują glebę, przenoszą rośliny, rozprzestrzeniają nasiona. To także od nich wzięła się nazwa archipelagu – słowo „galápago” oznacza „żółw”.
7. ROZKRADZIONE GALAPAGOS
Dziś 97 procent archipelagu Galapagos to obszar chroniony. W 1959 roku, po uroczystym uczczeniu 150-tej rocznicy urodzin Darwina, utworzono pierwszy na terenie Ekwadoru park narodowy. Jedną z przyczyn tych działań było nagminne wywożenie gatunków zwierząt i roślin m.in. przez amerykańskich i brytyjskich naukowców. Zabierali je do ogrodów zoologicznych rozsianych po całym świecie, a także po pretekstem badań naukowych. Dziś na terenie Galapagos znajduje się Stacja Badawcza im. Darwina i pod jej szyldem biolodzy z całego świata badają procesy ewolucji. Utworzenie parku narodowego spowodowało również napływ ludności, a co za tym idzie rozwój turystyki. Dziś Galapagos zamieszkuje ok. 30 tysięcy mieszkańców.
O tym DLACZEGO ŚWIAT POWINIEN UCZYĆ SIĘ OD GALAPAGOS i nie tylko pisałam TUTAJ.
A praktyczny przewodnik po Galapagos, czyli co, jak i za ile znajdziecie TUTAJ.
Enjoy! 🙂
Jeżeli wybierasz świadomie i kierujesz się dobrem naszej planety, to zapraszam na www.closh.store – to moja marka ekologicznych ubrań.
